Khu công nghiệp sinh thái: Nền tảng quan trọng để thực hành kinh tế tuần hoàn

07/06/2024

Khu công nghiệp sinh thái (KCNST) là mô hình thúc đẩy kinh tế tuần hoàn bằng cách duy trì sử dụng nguyên liệu và tài nguyên trong khu công nghiệp. Điều này được thực hiện qua việc khuyến khích các công ty thành viên tạo ra mạng lưới cộng sinh công nghiệp. 

Các văn bản pháp lý và chiến lược phát triển

KCNST được quy định trong nhiều văn bản pháp lý của Việt Nam như Nghị định 35/2022/NĐ-CP và các dự thảo chiến lược kinh tế tuần hoàn của quốc gia.

Chuyển đổi sang mô hình KCNST

Trong 8 năm qua, UNIDO đã hỗ trợ Bộ Kế hoạch và Đầu tư chuyển đổi các khu công nghiệp của Việt Nam sang mô hình KCNST.

Sự khác biệt giữa kinh tế tuần hoàn và kinh tế tuyến tính

  • Kinh tế tuyến tính: Nguyên liệu thô được chuyển thành sản phẩm mới và sau khi sử dụng, chúng bị loại bỏ, trở lại môi trường dưới dạng chất ô nhiễm.
  • Kinh tế tuần hoàn: Giải quyết ba thách thức chính là ô nhiễm, mất đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu bằng cách tái sử dụng, kéo dài tuổi thọ sản phẩm và tái chế nguyên liệu.

Lợi ích và chiến lược kinh doanh của kinh tế tuần hoàn

  1. Lợi ích: Giảm thiểu chất thải, ô nhiễm và tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo.
  2. Chiến lược kinh doanh:
  • Thu hẹp dòng chảy nguyên liệu: Sử dụng nguyên liệu ít hơn và hiệu quả hơn.
  • Kéo dài thời gian sử dụng sản phẩm: Bảo trì, sửa chữa và chia sẻ sản phẩm.
  • Khép kín vòng lặp: Tái chế và tái sử dụng các bộ phận sản phẩm.

Mạng lưới cộng sinh công nghiệp

Để tăng tính tuần hoàn, các doanh nghiệp trong KCN hợp tác để tối ưu hóa sử dụng tài nguyên và chia sẻ chất thải, sản phẩm phụ. Ví dụ:

  • KCN Amata: Công ty Pepsi Co sử dụng hơi nước bão hòa từ công ty năng lượng xanh.
  • KCN DEEP C: Tái sử dụng bột mài kính làm vật liệu san lấp.
  • KCN KHANH PHU IP: Công ty khí gas Ninh Bình thu hồi CO2 từ công ty phân bón Ninh Bình để sản xuất CO2 lỏng.

Vai trò của KCNST trong kinh tế tuần hoàn

KCNST là nền tảng quan trọng để triển khai các thực hành kinh tế tuần hoàn, nâng cao khả năng cạnh tranh của các khu công nghiệp và doanh nghiệp, đồng thời thúc đẩy sản xuất và sử dụng năng lượng tái tạo hiệu quả hơn. Việc xây dựng năng lực cho các doanh nghiệp và nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về sản phẩm tuần hoàn là cần thiết để phát triển bền vững.

Huy Đinh, tổng hợp từ VNEconomy